Hülya
Genç

29. Mayıs 1993

Solingen

Hülya Genç’in Hayatı

Hülya, Saime Genç’in kız kardeşiydi ve sadece dokuz yaşına kadar yaşadı. Koyu kahverengi saçları ve kahverengi gözleri vardı. Hülya ikinci sınıfı Solingen’deki Yorckstraße’de bulunan ilkokulda okudu. Birkaç hafta sonra karnesini alacak ve yaz tatilinden sonra üçüncü sınıfa başlayacaktı. O noktaya gelmedi. Hülya çok neşeli ve zeki bir çocuktu ve diğer çocuklarla oynamayı severdi – sık sık küçük kız kardeşiyle de oynardı. Mümkün olduğunca, evine çok yakın olan güzel bir park olan Bärenloch’ta komşuların çocuklarıyla oynardı. Kız kardeşler, henüz üç yaşında olan kuzenleri Güldane İnce ile de sık sık oynarlardı. Hülya da kardeşi Saime gibi çorba severdi, ancak soslu makarnayı tercih eder, reçelli peynirli ekmeğe bayılırdı. En sevdiği film olan “Heidi “yi izlemeyi bitirdiğinde, sık sık komşunun çocuğu Eric ve diğer çocuklarla oynardı. Birlikte renkli tebeşirlerle rengarenk seksek kutuları çizerlerdi ve hemen oynamaya başlarlardı. Oyundan sıkılınca da ip atlarlardı. Hülya hayvanlara, özellikle de kedilere çok düşkündü.

Türkiye’deki büyük büyükannenin çok sayıda hayvanı olan bir çiftliği vardı. Hülya ve Saime, Türkiye’deki büyük büyükannelerini ziyaret ettiklerinde hayvanları besler ve onlara bakarlardı. Hülya da süslenmeyi çok severdi. En sevdiği elbiseler, kendisi dönerken yukarıya doğru kabaranlardı. Bunu yaparken de yüksek sesle gülerdi.

Anma biçimleri

Beş kurbanın yerel olarak anılması doğal bir mesele değildi ve şehir yönetimi/yerel siyaset ile Genç ailesi arasında bazı tartışmaları da beraberinde getirdi. Bir yandan Klingenstadt (bıçaklar şehri) sadece saldırıyla bağlantılı olarak algılanmak istemezken, diğer yandan şehir, yıldönümlerinde eyalet ve federal siyaset temsilcilerinin de katılımıyla toplumsal anma etkinlikleri düzenlemektedir (bkz. Demirtaş vd. 2023:25).

1994 yılından bu yana, kundaklama saldırısı ve öldürülen genç kadın ve kızlar Solingen’de iki yerde sürekli olarak anılmaktadır. Genç ailesi için önemli ve güncel anma mekânı, beş kişinin öldürüldüğü ailenin eski evi olan Untere Wernerstrasse 81 adresinde yer almaktadır. Aile burada, çoğunluğu Alman-Türk toplumundan gelen oldukça küçük bir destekçi grubuyla birlikte yas tutmakta ve hatırlamaktadır. Ancak 1995 yılında Untere Wernerstrasse 81 adresinde Jugendhilfe-Werkstatt-Solingen tarafından kurbanların isimleri ve ırkçı bir eylem sonucu öldürüldükleri bilgisini içeren bir anıt dikilmiştir. Kurbanların portreleri 1994 yılından bu yana her yıl Untere Wernerstrasse’deki anma töreninde sadece Türk kökenli kişiler tarafından taşınabilir pankartlar üzerinde gösterilmektedir.

Solingen şehri, Genç ailesi ile mutabık kalınmamasına rağmen, birinci yıldönümünde resmi anma töreni için farklı bir yer seçmiştir (Genç, H. 2023; Genç, K. 2023). 1994 yılından bu yana şehir, Mildred Scheel Meslek Yüksekokulu arazisindeki bir anıtta toplumsal anma töreni düzenlemektedir. Kundaklama saldırısının ardından kentin kendisi bir anıt dikme konusunda çok az inisiyatif gösterdiğinden, bu anıt Jugendhilfe-Werkstatt Solingen tarafından kendi inisiyatifiyle tasarlanmış ve okulla yakın işbirliği temelinde Mildred Scheel Meslek Yüksekokulu arazisine dikilmiştir. Bu anıtın içeriği ve politik konumlanışı da o dönemde Genç ailesi ile koordine edilmemişti. Anıt, kundaklama saldırısının birinci yıldönümü olan 29 Mayıs 1994 tarihinde açıldı. Binlerce kişi açılış törenine katılarak kurbanları andı ve ırkçılığa karşı gösteri yaptı.

Mevlüde Genç, saldırının hemen ardından, acısına, ıstırabına ve kederine rağmen, öldürülen kızlarının ve torunlarının anılması, hatırlanması, tanınması ve görünür olması için mücadele etti. Onun mücadelesi olmasaydı, Solingen’deki mevcut anma ve hatırlama biçimlerinden bazıları hayata geçirilemeyecekti. Solingen’de 30. yıldönümü münasebetiyle oluşturulan anma plaketleri ve yedi mezar taşı, özellikle Mevlüde Genç ve diğer aile üyelerinin, katledilen insanların yüzlerinin görünür olması için özel ve kamusal alanlarda defalarca kampanya yürütmeleri sonucunda oluşturuldu. Mevlüde Genç, saldırının hemen ardından 30 Ekim 2022’deki ölümüne kadar barış içinde bir arada yaşama ve ırkçılığa karşı kampanya yürütmüştür. Saldırının hemen ardından, insanların kolektif öfkelerini şiddetli protestolar ve gösteriler şeklinde gösterdikleri ve bazen sokaklarda şiddetli ayaklanmaların yaşandığı bir dönemde insani büyüklüğünü gösterdi. Yaşadığı büyük acı ve üzüntüye rağmen, şiddet içeren protestolara son verilmesi çağrısında bulundu.

Ne oldu

Bu anma kroniği, belirli olaylar, arka planlar ve sonuçlar da dahil olmak üzere sağcı, ırkçı ve antisemit şiddeti ele almaktadır. İçerik şiddet, ayrımcılık ve acıya ilişkin suçlayıcı tanımlamalar içerebilir.

Aşağıdaki “Suçun tanımı” bölümünde belirli katlanmış şiddet eylemleri açıklanmaktadır. Bu nedenle, etkilenenlere ve okuyuculara bu içerikle uğraşmanın yeniden travmatize edici bir etkisi olabileceğini hatırlatmak isteriz. İçeriğe erişmeden önce, lütfen zihinsel ve duygusal olarak bu tür konularla başa çıkabilecek durumda olup olmadığınızı kontrol edin ve gerekirse bunu tek başınıza yapmayın.

29 Mayıs 1993 gecesi Solingen’de Genç ailesinin evine yapılan ırkçı ve aşırı sağcı kundaklama saldırısında beş kişi hayatını kaybetti: Saime Genç (4), Hülya Genç (9), Hatice Genç (18), Gürsün İnce (27) ve Gülüstan Öztürk (12). Diğer 14 aile üyesi yaralanmış olup, bazıları ağırdır ve bazılarının tıbbi tedavisi devam etmektedir. Kurbanlar, 1970’li yıllarda üç çocuklarıyla birlikte Türkiye’den Almanya’ya göç eden Mevlüde ve Durmuş Genç çiftinin aile üyeleriydi. Saldırının fiziksel ve psikolojik sonuçları, 30 yılı aşkın bir süre sonra bile hayatta kalanlar ve yakınları için hala acı verici bir şekilde hissediliyor. Onlar için unutmak diye bir şey yok.

Kaynaklar

Demirtaş, Birgül (ed.) (2023): “Da war doch was!” – der Brandanschlag in Solingen 1993. Eğitim uygulamaları için ırkçılığı eleştiren arka plan bilgisi ve materyaller. 1. Baskı. Weinheim, Basel: Beltz Juventa.

Demirtaş, Birgül; Schmitz, Adelheid; Kahveci, Çağrı; Gür-Şeker, Derya (ed.) (2023): Solingen, 30 Jahre nach dem Brandanschlag. Irkçılık, aşırı sağcı şiddet ve ihmal edilmiş bir yeniden değerlendirmenin izleri. Transkript GbR. Bielefeld: transcript (Edition Politik, 142).